Historia biblioteki
Pierwszą placówką kulturalną w Łomiankach po II wojnie światowej była Biblioteka Gromadzka, mieszcząca się w Młocinach, które stanowiły wówczas wraz z Łomiankami jedną jednostkę terytorialną. W dokumentacji archiwalnej nie odnaleziono pierwszego aktu powołania biblioteki, jednakże wiemy, że w latach 1946-54 działała w oparciu o Dekret z dnia 17 kwietnia 1946 r. o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi. Analiza zachowanych dokumentów i zapisy w pierwszej księdze inwentarzowej, wykazała, że już w 1947 r .rozpoczęto gromadzenie zbiorów i tę datę określa się jako czas powstania łomiankowkiej placówki. W wyniku zmian administracyjnych w 1954 r. Młociny zostały przyłączone do Warszawy, a w Łomiankach powstała Gromadzka Rada Narodowa, do której zadań należało prowadzenie biblioteki.
Liczący 1799 woluminów księgozbiór przeniesiono z Młocin do Łomianek, do budynku należącego do państwa Nowosielskich, mieszczącego się u styku ulic Warszawskiej i Wiejskiej. Dokonał tego kierownik placówki – pan Czesław Staniszewski. Przez krótki czas zbiorami bibliotecznymi opiekował się pan Edmund Dąbrowski z zawodu nauczyciel.
Jak wynika z przekazów mieszkańców i informacji spisanej przez Panią Janinę Łońską kierownika biblioteki w latach 1954-1967, warunki lokalowe pierwszej biblioteki były bardzo trudne i niemalże od razu rozpoczęto poszukiwania nowego pomieszczania. W 1961 roku Przewodniczący Gromadzkiej Rady Narodowej, pan Bulaszewski pomógł w uzyskaniu lokalu w Domu Nauczyciela przy ul. Warszawskiej 45. Biblioteka otrzymała jedno pomieszczenie z wejściem od ul. Warszawskiej. Stworzyło to nareszcie sprzyjające warunki do rozwoju czytelnictwa na terenie Łomianek. Bibliofile skupili się wokół pierwszego w Łomiankach Koła Przyjaciół Biblioteki.
W 1955 roku w Burakowe przy ul. Rzecznej Nr 7, w domu u państwa Stankiewiczów powstała Filia Nr 1. Po dwudziestu dziewięciu latach, w 1984r zbiory zostały przeniesione do Dziekanowa Nowego. ul. Rolnicza 501 i gdzie Filia funkcjonuje do dnia dzisiejszego.
W 1961 roku w Bibliotece Głównej przy ul. Warszawskiej 45 zorganizowano pierwsze czytania bajek. Inicjatywa pani kierownik Janiny Łońskiej spotkała się z dużym uznaniem władz, a także zyskała zainteresowanie mediów. Program czytania bajek wyemitowała telewizja, za co Biblioteka w nagrodę otrzymała rzutnik.
W latach 1968-1976 funkcję kierownika Biblioteki pełniła pani Teresa Koca, przy współpracy pań: Teresy Dąbrowskiej i Janiny Radomskiej. Ze względu na powiększający się rokrocznie księgozbiór poczyniono starania o nowy większy lokal. W 1973 roku Biblioteka przeniosła się do nowego lokalu z przeznaczeniem na wypożyczalnię i czytelnię, przy ul. Szpitalnej 1 o powierzchni 100 m² (dzisiejszy budynek Przedszkola Samorządowego nr 1). Warunki pracy personelu oraz dostępność do książek bardzo się poprawiła. Do czytelni zaprenumerowano czasopisma. Można było organizować spotkania autorskie i wieczory poetyckie. Reaktywowano czytanie bajek i slajdowiska adresowane do dzieci.
W 1975 roku w wyniku starań mieszkańców Dąbrowy Leśnej przy ul. Żywicznej 13 utworzono Filię Nr 2 w Dąbrowie Leśnej. W największym stopniu bibliotekarzy wspierał pan Kazimierz Medyński, który służył pomocą np. przywożąc książki do nowej placówki. W 1985 roku Filia Nr 2 została przeniesiona do budynku wynajmowanego od państwa Wejs przy ul. Dolnej 48, gdzie funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Funkcję merytoryczną nad księgozbiorem pełni Józefa Wejs.
W latach 1976-77 obowiązki kierownika Biblioteki w Łomiankach pełniła pani Jolanta Wawer, która w 1977 roku przekazała placówkę kierownikowi Grażynie Kozińskiej. W 1982 r. sytuacja lokalowa Biblioteki Głównej przy ul. Szpitalnej 1 ponownie uległa znacznemu pogorszeniu. Jedno z pomieszczeń zajmowane przez Bibliotekę przekazano na potrzeby Przedszkola Samorządowego Nr 1, a zbiory ściśnięto w jednej sali o powierzchni około 70 m². Z tego względu zaistniała konieczność zamknięcia czytelni. Brak miejsca na magazynowanie książek i prowadzenie spotkań literackich zmobilizował kierownictwo Biblioteki i Gminnego Ośrodka Kultury do podjęcia starań w celu wybudowania nowej siedziby dla tychże instytucji. W wyniku negocjacji i przychylności władzy ustawodawczej i wykonawczej powstał plan nowego gmachu z przeznaczeniem na instytucje kultury.
W 1986 r. w oparciu o akty prawne nadano Bibliotece Statut Biblioteki Publicznej Gminy Łomianki i wpisano placówkę do Rejestru Instytucji Upowszechniania Kultury pod nr 46. w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy Wydział Kultury i Sztuki. W 1988 roku Biblioteka otrzymała nowy lokal o powierzchni 110 m² przy ul. Wiejskiej 12a. Otworzono wypożyczalnię i czytelnię czasopism. Placówkę wyposażono w nowe meble biblioteczne. Kolejny raz wznowiono pracę z dziećmi, organizowano kiermasze książek. Poprawa warunków lokalowych wpłynęła na wzrost zakupu nowych książek i jakość świadczonych usług.
W 1989 roku Łomianki otrzymały prawa miejskie. W latach 1993-2000 biblioteka funkcjonowała jako autonomiczny Oddział w strukturach Domu Kultury. W 1994 roku biblioteka włączyła się do współpracy Siostrzanych Miast Łomianki-Columbia Heights. Dzięki staraniom amerykańskich członków pana Waltera Logacza i pani Marii Pszynski placówka otrzymała książki i czasopisma młodzieżowe w języku angielskim. Ponadto pani Pszynski podarowała bibliotece komputer. Pierwszy komputer był dobrym impulsem do podjęcia pierwszych kroków w stronę komputeryzacji i informatyzacji placówki. Rozpoczęto pracę w systemie bibliotecznym MAK i zakupiono kolejny zestaw komputerowy oraz drukarkę. Katalog zbiorów tworzono w oparciu o opisy otrzymywane z Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy – Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego oraz Przewodnik Bibliograficzny Biblioteki Narodowej.
W wyniku realizacji Ustawy o Bibliotekach z 1997 r od 1 stycznia 2001 r. Biblioteka ponownie otrzymała osobność prawną, stała się samodzielną instytucją kultury, wpisaną do samorządowego rejestru instytucji kultury pod numerem drugim. Uchwałą nr XXIV/164/2000 z dnia 20 grudnia 2000 roku Rada Miejska w Łomiankach nadała Bibliotece Publicznej w Łomiankach statut. Od tej pory zauważalny jest wyraźny rozwój Biblioteki. Skatalogowano 100% księgozbioru w placówce głównej i filiach. W 2003 roku w Bibliotece Głównej uruchomiono komputerowe wypożyczanie zbiorów w programie bibliotecznym MAK. Filie rozpoczęły wypożyczanie komputerowe rok później.
Biblioteka zaczęła organizować cykliczne spotkania z młodymi czytelnikami.